Τι είναι η τοξοπλάσμωση;

Είναι μια παρασιτική ασθένεια που μολύνει σχεδόν όλα τα είδη θηλαστικών και πτηνών στον κόσμο. Μόνο όμως στις γάτες το παράσιτο (Toxoplasma gondii) περνά πίσω στο περιβάλλον μέσω των περιττωμάτων αφού ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής του στον εντερικό σωλήνα.

Πως μολύνονται οι γάτες;

Αν καταναλώσουν κάποιο μολυσμένο ζ
ώο, όπως ποντίκι ή πουλί, ή απο μολυσμένο ωμό κρέας. Οι περισσότερες γάτες δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, το ξεπερνούν και αποκτούν ανοσία σε νέες μολύνσεις. Ακόμα και αν παρουσιάσουν συμπτώματα όμως, όπως διάρροια, πυρετό, ηπατίτιδα ή πνευμονία, συνήθως το ξεπερνούν μόνες τους και αναπτύσσουν ανοσία.

Πως μπορεί να μολυνθεί ο άνθρωπος;

Με την κατανάλωση ωμού ή ατελώς ψημένου κρέατος. Με την κατανάλωση όχι καλά πλυμένων, ωμών λαχανικών. Με την επαφή με περιττώματα γάτας ή χώματος κήπου όπου έχουν αφοδεύσει γάτες. Σε κάθε περίπτωση για να επέλθει μόλυνση πρέπει ο άνθρωπος να καταπιεί τις ωοκύστες του παράσιτου. Πολύς κόσμος έχει κατά καιρούς εκτεθεί στις ωοκύστες και έχει αναπτύξει φυσική ανοσία στο παράσιτο χωρίς να το έχει καταλάβει. Εκείνοι που νοσούν κλινικά είναι άνθρωποι με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.

Πρέπει μια έγκυος γυναίκα να εξετάσει τη γάτα της για τοξοπλάσμωση;

Αν η γάτα κυνηγά, ήταν αδέσποτη, έχει τον ιο της Ανοσοανεπάρκειας της γάτας (FIV) ή υπήρξε άρρωστη, τότε ναι. Συλλέγετε ένα δείγμα των περιττωμάτων της γάτας σας και το πηγαίνετε στον κτηνίατρο για εξέταση. Η εξέταση θα δείξει αν η γάτα αποβάλει μολυσμένους οργανισμούς (υπάρχει περίπτωση βέβαια πως μέχρι να πάρετε τα αποτελέσματα των εξετάσεων η γάτα σας να μην είναι πια πηγή μόλυνσης). Μια εξέταση αίματος δεν βοηθάει πολύ καθώς απλά θα δείξει αν η γάτα σας είχε μολυνθεί κάποια στιγμή στη ζωή της. Η γάτα θα αποβάλει μολυσμένα περιττώματα μόνο την πρώτη φορά που θα μολυνθεί, δηλ. μόνο για 2-20 ημέρες σε όλη τη διάρκεια της ζωής της. Ακόμη και αν τα περιττώματα της γάτας είναι μολυσμένα, μια έγκυος πρέπει να τα καταναλώσει (τα περιττώματα είναι πηγή μόλυνσης μόνο μετά την πάροδο 24+ ωρών απο τη στιγμή που αποβλήθηκαν απο τον οργανισμό της γάτας) προκειμένου να μολυνθεί και η ίδια. Συμπέρασμα: μια υγιής γάτα δεν είναι πιθανό να είναι εστία μόλυνσης. Γάτες με προβλήματα υγείας ή Ανοσοανεπάρκεια (FIV) είναι πιο επικίνδυνες.

Τι θα συμβεί αν μια έγκυος έχει τοξοπλάσμωση;

Αν μια γυναίκα μολυνθεί για ΠΡΩΤΗ φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, τα παράσιτα διέρχονται τον πλακούντα και μολύνουν το έμβρυο. Αν η γυναίκα έχει αναπτύξει ανοσία πριν την εγκυμοσύνη, τότε το έμβρυο δεν διατρέχει κίνδυνο.

Πρέπει η έγκυος να εξετάζεται για τοξοπλάσμωση;

Στην Ελλάδα οι έγκυες γυναίκες εξετάζονται για τοξοπλάσμωση μέσω εξετάσεων αίματος και ούρων χρησιμοποιώντας ορολογικές δοκιμασίες. Ρωτήστε τον γιατρό σας. Οι περισσότεροι ενήλικοι έχουν ανοσία.

Είναι ασφαλές μια έγκυος να έχει για κατοικίδιο γάτα;

Ναι, και βέβαια είναι. Απλά ακολουθείστε τους σωστούς κανόνες υγιεινής. Για παράδειγμα, το χάιδεμα της γάτας σας δεν θα προκαλέσει πρόβλημα ούτε σε εσάς αλλά ούτε και στο μωρό σας, απλά είναι πάντα καλό να πλένουμε τα χέρια μας αφού χαιδέψουμε ένα ζώο και πριν φάμε. Δεν θα κολλήσετε τοξοπλάσμωση απο τα ούρα, το σάλιο ή τις τρίχες της γάτας. Οι γάτες είναι πολύ καθαρά ζώα και μια υγιής γάτα δεν είναι πιθανό να έχει περιττώματα πάνω στη γούνα της. Σε περίπτωση πάντως που συμβεί κάτι τέτοιο τότε το πλύσιμο των χεριών είναι η σωστή προφύλαξη.

Μπορεί η έγκυος να καθαρίζει την άμμο της γάτας;

Αν μπορείτε να το αποφύγετε, αποφύγετέ το! Αν όχι, πάρτε τις απαραίτητες προφυλάξεις για να αποφύγετε το όποιο ρίσκο. Φορέστε γάντια μιας χρήσεως, καθαρίζετε τις ακαθαρσίες καθημερινά χησιμοποιώντας φτυαράκι (να θυμάστε πως οι ακαθαρσίες γίνονται μολυσματικές μετά τις 24+ ώρες). Τρίβετε το δοχείο καλά μια φορά την εβδομάδα με απορρυπαντικό και ζεστό νερό σε κάποιο εξωτερικό χώρο (μην χρησιμοποιείτε απολυμαντικά, δεν σκοτώνουν τα παράσιτα και είναι επικίνδυνα για τις γάτες). Αν η γάτα σας αφοδεύει εκτός δοχείου απλά καθαρίστε άμεσα.

Μπορεί κανείς να κολλήσει τοξοπλάσμωση απο τον κήπο;

Το χώμα του κήπου μπορεί να μολυνθεί με το παράσιτο αν μολυσμένες γάτες αφοδεύσουν σε αυτό. Στις κατάλληλες συνθήκες εδάφους το παράσιτο μπορεί να επιζήσει για 18 μήνες.

Πηγή: ΣΠΑΖ